Ang sulating ito ay naglalaman ng maikling buod ng nobelang El Filibusterismo, Unang kabanata “Sa Kubyerta” Maliban dito ay ipakikilala rin ang mga tauhang nabanggit sa kabanata isa ng El Filibustersimo, maging ang lugar na pinangyarihan at pati na rin ang mga kaisipan at aral na makukuha sa nobela.
Buod ng El Filibusterismo Kabanata 1: Sa Kubyerta
Dumaan sa Pasig ang bapor patungong Laguna na lulan ang ang pasahero isang Umaga ng Disyembre. Bilog at hugis tabo ang Bapor na may dalawang anyo, sa isang panig ay marusing at sa kabila namay maputi, tila kapitapitagan pag masdan ang bapor sapagkat ito’y may kabagalan sa pag andar.
Lulan ng bapor ang mga pasaherong Intsik at Indio sa ibabang bahagi nito kasama ng mga kalakal at mga mahahalagang tao gaya ng empleyado ng Gobyerno at Prayle naman sa gawing kubyerta ng bapor. Ang kapitan ng bapor ay isang dating marino na ekperyansyado sa pagpapalaot sa malalaking karagatan, matanda na ito at magiliw at ngayon nga’y parang nag aalaga na lamang ng isang sumpunging bapor.
Samantala si Donya Victorina ay kasalukuyang nilalait ang bagal ng takbo ng bapor at isinisisi ito sa mga Indio na lulan ng bapor at sana raw ay wala ng Indio na nabuhay sa mundo habang siya mismo ay isa ring Pilipino na nagkukubli sa kapal ng kolorete ng kanyang pag mumukha at magagarbong damit. Lulan sya ng Bapor upang sundan ang kanyang asawang si Don Tiburcio de Espadana at akitin itong umuwi na gamit ang kanyang kakukulot lamang na buhok.
Samantala sa Kubyerta ay may tatlong prayle o paring Kastila na nagsasabing kapag sila ay pumunta sa kanan ay uurong ang buong mundo. Naririto rin ang payapang natutulog na si Don Custodio. Lulan din ng bapor si Ben Zaib na isang manunulat at si Simoun na pinaniniwalaang taga payo ng Kapitan Heneral.Â
Samantala nagtatalo si Padre Camorra at Ben Zaib sapagkat inirereklamo nitong ang proyekto sa Puende del Capricho ay hindi itinuloy bunga ng pagsasabi ng mga alagad ng siyensya na ito ay kulang sa tibay at hindi ligtas sa mga sakuna. Sumabat naman si Donya Victorina na noon ay nakikinig sa usapan at sinabing hindi tulay ang problema sadya lamang na walang mabuting lawa na matatagpuan sa Pilipinas.
Agad na sumabat si Simoun at sinabing ang solusyon sa problema ay napaka dali lamang. Kailangan lang na humukay sila ng isang kanal na tuwid magmula sa luwasan hanggang sa hulo ng ilog na daraan naman sa Maynila. Ang suhestyon na ito ay magpapa bilis ng paglalakbay at masusupil ang mga balaho sa pag tubo. Sumagot naman si Don Custodio na malaking salapi ang kinakailangan sa ganoong proyekto at sino ang gagawa? Mga preso ang munkahi ni Simoun at kung kulang pa’y mag tatrabaho ang lahat.
Iminungkahi niya rin na gawing apat na buwan ang polo at pag baunin ng makakain ang mga manggagawa imbes na labinlimang araw lang ang polo. Tumutol naman si Don Custodio sa mungkahi ni Simoun sapagkat maaaring mag himagsik ang mga tao sa uri ng panukala na ninanais ni Simoun. Naninindigan si Simoun sa kanyang panukala at ikinumpara pa na hindi naman daw nag himagsik ang mga manggagawang gumawa ng Piramide sa Ehipto at Koliseo ng Roma. Sadya pa niyang pinatamaan si Padre Salvi at sinabing ano ang silbi ng mga Prayle sa bansa kung hindi naman nito kayang pigilan ang Rebolusyon kung magkaka taon.
Upang palamigin ang sitwasyon ay mag alaga na lamang daw ng pato sa mga lawa upang ito’y lumalim at wala ng gumawa pa biro naman ni Don Custodio. Si Donya Victorina nama’y agad nandiri sa tinuran ni Don Custodio sa kaisipang darami ang pato sa lawa at magbubunga ng balot.
Ano ang Aral na Matututunan sa El Filibusterismo Kabanata 1?
Huwag maging mapag mataas – Sikapin nating mahalin ang ating bayan at huwag maging kagaya ni Donya Victorina na isang Pilipinong kinahihiya ang kanyang balat. Lahat ng tao Instik man, Indio, Fraile o nanunungkulan sa Gobyerno ay kapwa mga tao.Â
Huwag maging pala reklamo at mag alam alaman – Isinasaad sa Unang kabanata ng libro ang pag rereklamo ni Padre Camorra na hindi natuloy ang proyekto sapagkat tinutulan ito at sinabing malapit sa disgrasya at mahina ang pundasyon. Mangyaring makinig na lamang sa mga naka aalam upang mapigilan ang sakuna at huwag ng ipilit ang kagustuhan.
Isiping mabuti ang panukala kung ito bay maka sasama o maka bubuti sa nakararami – Gaya ng panukala ni Simoun na nangangailangan ng napakaraming manggagawa na maaaring maging dahilan ng pag aaklas. Mangyaring isipin muna bago gumawa ng hakbang para sa ikabubuti ng nakararami at hindi lamang para sa ikabubuti ng iilan.
Sino ang mga Tauhan sa El Filibusterismo Kabanata 1
Kapitan ng Bapor – Isang dating marino na nag layag sa malalaking karagatan.
Donya Victorina – Asawa ni Don Tiburcio de Espadana. Mahilig sa makakapal na kolorete sa mukha at magagarbong damit upang pag takpan ang kanyang pagiging Pilipino.
Ben Zaib – Isang manunulat na nagsasabing nag iisip ang Maynila sapagkat siya ay nag iisip.
Don Custodio – Kausap ni Simoun. Tahimik na natutulog at natutuwa sa kanyang mga proyekto noong una.
Simoun – Pinaniniwalaang taga payo ng Kapitan Heneral. Nagpapanukala ng pag gawa ng isang tuwid na kanal upang mapa iksi ang byahe ng bapor.
3 Fraile – Unang Fraile, Padre Camorra na unang nakipag talo sa manunulat na si Ben Zaib dahil hindi natuloy ang proyekto. Pangalawang Fraile, Padre Salvi. Hindi sumabat sa usapan. Ikatlong Fraile, Hindi nabanggit ang pangalan at hindi rin nakisali sa usapan ngumit kapwa lulan din ng Bapor.
Talasalitaan
Fraile – Paring Kastila na umiimpluwensiya sa mga Indio o Pilipino at nagpapa laganap ng Katolisismo sa bansa.
Bapor – Sasakyang ginagamit sa tubig sa pag byahe mula Maynila hanggang sa paroroonan (Laguna)
Indio – Pilipino na walang dugong Kastila. Mababang uri ang tingin sa mga Indio ng mga Dayuhan.
Polo – Sapilitang pag gawa ng mga Pilipino.
Kubyerta – Itaas na bahagi ng bapor o maliit na barkong pang tubig.